Hakan Bucak: Konut üretimi düştü, Türkiye’nin yıllık ortalama yeni konut ihtiyacı 800 bin

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ocak – Nisan dönemi konut satış rakamlarını açıkladı. Buna göre 2022’nin ilk dört ayında satışı gerçekleşen toplam konut sayısı 453 bin 121 olurken, yabancı yatırımcı söz konusu rakam içerisinde 20 bin 791 konut ile yer aldı. Konut satışında lider iller İstanbul, Ankara ve İzmir olurken, Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak’ın verdiği bilgiye göre Bodrum başta olmak üzere tatil bölgelerine yabancı yatırımcı ilgisi artarak devam ediyor. Rusya – Ukrayna savaşının sektöre etkisini ise “Son üç aya baktığımızda Rusya – Ukrayna’ya konut satışında ciddi bir atış söz konusu. Varlıklı Ruslar özellikle Bodrum’u tercih ediyor” şeklinde değerlendirdi.

Hakan Bucak, Türkiye’nin en önemli gündem maddesi haline gelen konut satış ve kiralama bedellerindeki artışa ilişkin olarak şunları kaydetti: “Türkiye’nin özgün sorunlarına dünyayı etkisini altına alan yüksek enflasyon ve olumsuz piyasa koşulları eklenince inşaat maliyetlerinde yükseliş yaşandı. Bu da yeni konut üretiminde düşüşe neden oldu. Türkiye’nin ortalama yıllık yeni konut ihtiyacı 800 bin, şu anda arz ve talep arasında büyük bir dengesizlik söz konusu bu da konut satış rakamlarında ve kira fiyatlarında artışı beraberinde getirdi. Hem kirada hem satış fiyatında dengenin yakalanabilmesi için konut arzında eski seviyelerin biran önce yakalanması gerekiyor.”

 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocak-nisan döneminde konut satışı 453 bin 121 olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan artış %26,2 oldu. Yabancı yatırımcıya konut satışı da ilk dört ayda geçen yılın aynı dönemine göre % 48,9 artışla 20 bin 791 rakamına ulaştı.

Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak, konut satışındaki son durumu değerlendirerek satış rakamlarındaki pozitif duruşa rağmen yeni konut üretiminde sıkıntı yaşandığını bunun da fiyatlamalarda “artış” trendinin devam etmesine yol açtığını kaydetti.

Arz Sorunu Çözülmeden Fiyatlarda Dengelenmenin Gerçekleşmesi Olası Değil

Konut arzında yaşanan arz probleminin nedenlerini de anlatan Hakan Bucak, “Emtia fiyatlarında yaşanan artış, tedarik ve lojistik sorunu, yüksek döviz kuru, bütün dünyada seyreden yüksek enflasyon ve ithalatın pahalılaşması konutta ciddi maliyet artışlarına neden oluyor. Bu da arz problemini beraberinde getiriyor. 2017 yılında yeni yapılan konut sayısı, yapı kullanma ruhsatı alan konut sayısı 1,4 milyondu. 2020’de bu 550 binlere kadar düştü. Şu anda 400-500 bin bandında seyrediyor. Oysa Türkiye’nin yıllık ortalama yeni konut ihtiyacı 800 bin. Evlenme ve boşanma, tayin, zorunlu ev değişikliği, öğrencilik hayatı, göç gibi birçok nedenden ötürü konut ihtiyacı hep artarak devam ediyor. Dolayısıyla şu anda çok ciddi bir arz talep dengesizliği söz konusu. Şu anda ‘kira zammında üst sınır’ öneri olarak tartışılıyor. Arz ve talep arasındaki dengeyi sağlamadığınız müddetçe bu tarz öneri ve tartışmalar sorunu gerçek manada çözmeyecektir.”

Arz Üretimi İçin İki Öneri

Arz sorununun çözümü için de öneride bulunan Hakan Bucak, “Bu noktada bizlerin iki önerisi bulunuyor. İlki, devletin çeşitli finans paketleriyle arz üretimini desteklemesi ve bu yolla inşaat maliyetleri üzerinde baskı oluşturması, bir diğeri ise kamu kurumlarına ait inşaat şirketlerinin arz üretimini arttırması.  Tabi burada kamuya ait arazilerde yapılacak yeni projelerin fiyatlarının piyasaya göre daha uygun olması gerekiyor. Çünkü onların belirleyeceği fiyatlar bölgelerdeki diğer fiyatları da baskılayacaktır. Dolayısıyla kiralama fiyatları daha stabil ve iyi bir hal alacaktır.”

Türkiye’den 87 Ülke Vatandaşı Gayrimenkul Alıyor

Yabancı yatırımcının Türkiye ilgisini de değerlendiren Hakan Bucak, artan talebi “Türkiye sahip olduğu imkanlar nedeniyle herkes için çok rahatlıkla ‘B planı’ durumuna gelebiliyor” şeklinde özetledi. Hakan Bucak şunları kaydetti: “Türkiye sahip olduğu imkanlar nedeniyle herkes için çok rahatlıkla ‘B planı’ durumuna gelebiliyor. Hatta Rus yatırımcı için Türkiye bugün konut tarafında “A” planı durumuna gelmiş olabilir. Türkiye son yıllarda tanıtım faaliyetlerinin de etkisiyle aslında yatırım için ideal bir nokta durumuna geldi. Örneğin Ruslar tatil için Türkiye’den konut alıyor, Çinliler Avrupa ve Amerika vizesini daha kolay alabilmek ve ticaret için tercih ediyor. Daha rahat bir emeklilik hayatı için Türkiye’den konut alan çok kişi bulunuyor. Yaşam tercihi ve oturum da bir başka gerekçe. 2021’de Türkiye’den konut almaya karar verenler ülkeye doğrudan 6, dolaylı olarak 10 milyar dolar döviz getirdi. 2022’de bunun 10-15 milyar dolar arasında gerçekleşmesi mümkün.”

Türkiye’nin hali hazırda 87 ülke vatandaşına konut satışı gerçekleştirdiği de sözlerine ekleyen Hakan Bucak, “En çok konut alımı yapan ülkelere baktığımızda yaşanan çeşitlenmeyi net bir şekilde görmekteyiz.  Irak, İran, Rusya, Almanya, Kazakistan, Afganistan, Ukrayna, Kuveyt, Yemen, İngiltere, Pakistan, Mısır, Filistin, Amerika Birleşik Devletleri, Ürdün, Azerbaycan, Kanada, Lübnan, Sudan ve Çin en çok konut sattığımız 20 ülke durumunda bulunuyor” dedi

Varlıklı Rusların Radarındaki Bodrum, Emeklilik İçin de İngilizleri Cezbediyor

Hakan Bucak konuşmasında, yabancı yatırımcının tatil bölgelerine artan ilgisini de değerlendirdi ve şunları kaydetti: “Son dönemde özellikle Avrupalı, Amerikalı ve Dubai’deki Avrupa yatırımcı Bodrum’a yönelimini arttırdı. Bodrum’a dünyanın her bölgesinden yatırım yapılıyor; özellikle de Avrupa ülkelerinden yapılan yatırımlar dikkat çekiyor. Bodrum, Avrupalı özellikle de İngilizlerden çok ciddi emeklilik göçü de almaya başladı. Son dönemde özellikle varlıklı Ruslardan yoğun talep gözlemlemekteyiz. Milas, Marmaris, Fethiye, Kemer başta olmak üzere özellikle Ege ve Akdeniz bölgesindeki tatil beldelerinde belirgin bir yoğunluk gözlemliyoruz.”